ประวัติความเป็นมาของโครงการ
          สืบเนื่องจากในอดีตก่อนปี พ.ศ. 2482  บริเวณที่ราบในลุ่มน้ำลำตะคองตอนล่าง  ในท้องที่อำเภอเมืองนครราชสีมา ประชาชนจะปิดทำนบหรือหลุกเพื่อทดน้ำขึ้นไปใช้  แต่พื้นที่เพาะปลูกส่วนใหญ่ยังคงขาดแคลนน้ำอยู่  กรมชลประทานจึงได้มีโครงการทดและส่งน้ำลำตะคองเพื่อช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกทั้ง 2 ฝั่งลำตะคองในท้องที่อำเภอเมือง  กับบางส่วนของอำเภอขามทะเลสอและเฉลิมพระเกียรติ  โดยสร้างเป็นเขื่อนระบายน้ำขึ้น 9 แห่ง     อยู่ในลำบริบูรณ์  5   แห่ง   คือ   ที่บ้านโคกแฝก   บ้านทุ่ง  บ้านโพธิ์เตี้ย  บ้านนาตม   บ้านจอหอ   และในลำตะคอง  4   แห่ง  คือ บ้านมะขามเฒ่า   บ้านคนชุม  บ้านข่อยงาม   และบ้านกันผม   เพื่อส่งน้ำให้กับพื้นที่รวมประมาณ  100,000  ไร่
 
          การก่อสร้างได้เริ่มใน พ.ศ. 2482  และเริ่มส่งน้ำได้เมื่อเสร็จเป็นตอน ๆ ไป  งานเสร็จทั้งโครงการในปี พ.ศ. 2500  สิ้นเงินค่าก่อสร้าง  18,700,000  บาท หลังจากมีทางรถไฟไปถึงจังหวัดนครราชสีมา  และได้ต่อไปยังบางจังหวัดบ้างแล้ว  จังหวัดนครราชสีมา  ซึ่งเป็นชุมทางรถไฟและเป็นแหล่งกลางของกิจกรรมต่าง ๆ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือก็เจริญขึ้นอย่างรวดเร็ว  แต่มีข้อบกพร่องที่สำคัญอยู่ประการหนึ่ง  คือ  กันดารน้ำ  โดยเฉพาะน้ำใช้เพื่อการอุปโภคบริโภคที่ตัวจังหวัดซึ่งมีประชาชนอยู่อย่างหนาแน่น
ฉะนั้น  จึงจำเป็นต้องสร้างเขื่อนเก็บกักน้ำทางต้นน้ำของลำตะคอง ซึ่งเป็น 1 ใน 16 แห่ง  ที่กรมชลประทานได้เลือกไว้ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ  เพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำในที่ราบสองฝั่งลำน้ำ  โดยได้เริ่มงานก่อสร้างเบื้องต้นขึ้นเมื่อปีพ.ศ. 2507 สร้างเสร็จในปี พ.ศ. 2512 สิ้นค่าใช้จ่ายรวม 236  ล้านบาท

           ที่อำเภอสูงเนิน  ประชาชนได้ขุดคลองจากลำตะคองเพื่อส่งน้ำไปใช้ทำนา  น้ำได้ไหลลงทางคลองที่ขุด  กัดเซาะคลองกว้างขึ้นเป็นลำดับ  ทำให้ลำตะคองตอนใต้เขื่อนลงไปเริ่มตื้นเขิน  เพื่อแก้ปัญหาความเดือดร้อนที่จะเกิดขึ้นในเวลาต่อไป  กรมชลประทานจึงได้สร้างท่อปากคลองเพื่อควบคุมปริมาณน้ำที่ส่งไปใช้  รวม  2  แห่ง  ช่วยเหลือเนื้อที่เพาะปลูกได้  6,000  ไร่  โดยได้เริ่มสร้างใน  พ.ศ.  2496  แล้วเสร็จในปีพ.ศ.  2499  สิ้นค่าใช้จ่าย  310,000  บาท  ต่อมากรมชลประทานได้พิจารณาสร้างเขื่อนทดน้ำและระบายน้ำพร้อมระบบส่งน้ำในพื้นที่ลำตะคองตอนบนเพิ่มขึ้นอีก 2  แห่ง  ที่บ้านมะเกลือใหม่  และที่บ้านกุดหิน  พร้อมระบบชลประทาน  27,540  ไร่  เริ่มก่อสร้างในปีพุทธศักราช  2523  แล้วเสร็จในปีพุทธศักราช  2528

ที่มา :  http://www.lamtakong.com/